Đề xuất bỏ bài thi mô phỏng trong sát hạch GPLX

Việc bỏ bài thi mô phỏng trong sát hạch GPLX đang trở thành chủ đề được quan tâm nhất hiện nay, khi Bộ Công an đưa ra dự thảo sửa đổi quy định thi lái xe 2025. Bài thi mô phỏng vốn được áp dụng để kiểm tra khả năng nhận diện nguy hiểm, nhưng lại gây nhiều tranh cãi vì lỗi kỹ thuật, tỷ lệ trượt cao và chưa sát với thực tế giao thông. Vậy vì sao có đề xuất bỏ nội dung thi này và nếu chính thức áp dụng, quy trình sát hạch sẽ thay đổi như thế nào?

1. Bối cảnh đề xuất bỏ bài thi mô phỏng

Việc bỏ bài thi mô phỏng được đưa vào dự thảo sửa đổi Thông tư 12/2025 như một điểm thay đổi quan trọng trong quy trình sát hạch GPLX. Đây là đề xuất nhằm giải quyết những bất cập đã tồn tại trong thời gian dài liên quan đến bài thi mô phỏng tình huống giao thông vốn gây nhiều tranh cãi.

Theo dự thảo, thí sinh sẽ chỉ cần hoàn thành 3 bài thi chính để được cấp giấy phép lái xe:

• Thi lý thuyết: kiểm tra kiến thức luật giao thông và kỹ năng lái xe an toàn.

• Thi thực hành lái xe trong hình (sa hình): đánh giá khả năng điều khiển xe trong phạm vi hẹp qua các bài thi tiêu chuẩn.

• Thi thực hành lái xe trên đường: kiểm tra kỹ năng xử lý tình huống thực tế khi điều khiển xe tham gia giao thông.

Việc đề xuất bỏ bài thi mô phỏng cho thấy cơ quan quản lý đang hướng tới một quy trình sát hạch gọn nhẹ, sát thực tế hơn, đồng thời giảm áp lực không cần thiết cho người học lái xe.

Tham khảo: Camera hành trình ô tô: Lợi ích, cách chọn và bảng giá 2025

2. Bài thi mô phỏng là gì? Vì sao gây nhiều tranh cãi?

Bài thi mô phỏng tình huống giao thông được áp dụng từ năm 2022 với mục tiêu kiểm tra khả năng nhận diện nguy hiểm của người học lái xe. Thí sinh phải quan sát video và bấm phím khi phát hiện tình huống rủi ro. Tuy nhiên, sau một thời gian triển khai, nội dung này liên tục nhận ý kiến phản ánh về tính hiệu quả, là tiền đề dẫn đến đề xuất bỏ bài thi mô phỏng trong sát hạch GPLX.

2.1. Tỷ lệ trượt cao bất thường

Nhiều trung tâm đào tạo ghi nhận 50–70% học viên trượt phần thi mô phỏng, dù họ đạt kết quả tốt ở phần sa hình và đường trường. Điều này cho thấy bài thi mô phỏng chưa phản ánh đúng kỹ năng lái xe thực tế của thí sinh.

Việc trượt vì mô phỏng khiến nhiều người phải thi lại nhiều lần, tốn thời gian và chi phí, gây áp lực không cần thiết trong toàn bộ quá trình sát hạch — một trong những lý do khiến đề xuất bỏ bài thi mô phỏng được nhiều người ủng hộ.

2.2. Lỗi kỹ thuật và thiết bị mô phỏng lạc hậu

Phần lớn phản ánh từ thí sinh xoay quanh tình trạng thiết bị không đồng bộ giữa các trung tâm. Cụ thể:

• Video mô phỏng bị giật, lag hoặc chất lượng hình ảnh thấp

• Máy tính nhận tín hiệu chậm, khiến thao tác bấm bị nhận sai thời điểm

• Tình huống nguy hiểm xuất hiện thiếu tự nhiên, khó nhận diện

Những lỗi này làm ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả bài thi, tạo cảm giác “thi bằng may rủi” thay vì đánh giá năng lực thực sự. Đây cũng là một trong những yếu tố then chốt thúc đẩy việc xem xét bỏ bài thi mô phỏng trong kỳ thi sát hạch GPLX.

2.3. Không sát với thực tế giao thông

Nhiều tình huống trong video mô phỏng không phù hợp với môi trường giao thông tại Việt Nam hoặc không phản ánh chính xác cách xử lý tình huống ngoài đời thực. Việc đánh giá bằng thao tác bấm phím không thể hiện kỹ năng điều khiển và xử lý thực tế của người lái xe.

Chính sự “lệch pha” giữa tình huống mô phỏng và thực tế này càng làm tăng thêm lý do thuyết phục cho đề xuất bỏ bài thi mô phỏng, từ đó tập trung hơn vào đánh giá kỹ năng lái xe trên sa hình và đường trường.

Xem thêm: Tăng cường hệ thống Camera AI giám sát giao thông tại Việt Nam

3. Vì sao Bộ Công an đề xuất bỏ bài thi mô phỏng?

Theo nội dung dự thảo sửa đổi và ý kiến từ các chuyên gia đào tạo lái xe, việc bỏ bài thi mô phỏng được đề xuất dựa trên nhiều lý do liên quan đến tính hiệu quả, công bằng và tính thực tế của bài thi.

• Nội dung thi không còn phù hợp mục tiêu sát hạch: Mục tiêu của kỳ sát hạch GPLX là đánh giá kỹ năng lái xe thực tế, khả năng xử lý tình huống thật ngoài đường. Tuy nhiên, bài thi mô phỏng lại chủ yếu đánh giá phản xạ bấm phím theo video dựng sẵn, không phản ánh đúng năng lực điều khiển phương tiện của thí sinh. Việc này làm giảm ý nghĩa của một kỳ sát hạch thực chất.

• Học viên gặp nhiều khó khăn khi thao tác: Đặc biệt là người lớn tuổi, tài xế ở khu vực nông thôn hoặc những người ít tiếp xúc máy tính. Họ có thể lái xe tốt nhưng lại dễ trượt phần mô phỏng vì thao tác không quen hoặc thiết bị lỗi. Điều này gây mất công bằng và tạo áp lực không cần thiết cho người dự thi.

• Tốn kém đầu tư nhưng hiệu quả không tương xứng: Hệ thống mô phỏng yêu cầu trang bị đồng bộ, cấu hình cao và cần được bảo trì, nâng cấp thường xuyên. Nhiều trung tâm lo ngại rằng chi phí đầu tư lớn nhưng kết quả đánh giá lại không mang lại hiệu quả thực sự. Đây là một trong những nguyên nhân quan trọng thúc đẩy đề xuất bỏ bài thi mô phỏng.

• Cần tối ưu hóa quy trình thi sát hạch: Trong xu hướng cải cách thủ tục hành chính, việc giảm bớt một bài thi giúp rút ngắn thời gian, giảm chi phí cho xã hội và người học. Bỏ nội dung thi mô phỏng giúp quy trình sát hạch trở nên gọn nhẹ hơn, tập trung vào những kỹ năng cốt lõi.

Những lý do trên cho thấy đề xuất bỏ bài thi mô phỏng không chỉ xuất phát từ phản ánh của người dân mà còn đến từ nhu cầu nâng cao chất lượng sát hạch và đảm bảo tính thực tế trong đánh giá năng lực lái xe.

Xem thêm: Từ 1/1/2026, phạt đến 1 triệu đồng khi không sử dụng ghế an toàn cho trẻ em

4. Ý kiến từ người học, giáo viên và chuyên gia

4.1. Đa số ủng hộ bỏ bài thi mô phỏng

Nhiều học viên, giáo viên dạy lái xe và chuyên gia trong ngành đều đồng tình rằng việc bỏ bài thi mô phỏng là hợp lý trong bối cảnh hiện nay. Những lý do được đưa ra bao gồm:

• Giảm áp lực không cần thiết: Bài thi mô phỏng gây căng thẳng cho nhiều thí sinh, nhất là những người không quen sử dụng máy tính hoặc người lớn tuổi.

• Không phản ánh đúng năng lực lái xe thực tế: Có nhiều trường hợp lái xe rất tốt trong sa hình và đường trường nhưng vẫn trượt mô phỏng vì thao tác bấm phím không chính xác.

• Tăng tỷ lệ trượt do yếu tố kỹ thuật: Các lỗi như video giật, máy tính lag, nhận sai thao tác khiến kết quả thi thiếu công bằng.

Theo phản ánh từ nhiều trung tâm đào tạo, có học viên phải thi lại tới 4–5 lần chỉ vì vướng phần mô phỏng, dù khả năng lái xe thực tế của họ hoàn toàn đạt yêu cầu.

4.2. Một số ý kiến lo ngại nếu bỏ hoàn toàn

Bên cạnh sự đồng thuận, một số chuyên gia cũng bày tỏ lo ngại rằng việc bỏ bài thi mô phỏng hoàn toàn có thể khiến chương trình đào tạo thiếu đi phần rèn luyện kỹ năng nhận diện nguy cơ – một yếu tố quan trọng trong lái xe an toàn. Do đó, họ đề xuất cần có giải pháp thay thế phù hợp:

• Tăng thời lượng học thực hành: Giúp học viên làm quen nhiều tình huống giao thông thực tế hơn, từ đó bù đắp phần nội dung bị lược bỏ.

• Bổ sung bài học nhận diện nguy cơ trong phòng học: Có thể thông qua video phân tích tình huống, hướng dẫn xử lý nguy hiểm.

• Ứng dụng thiết bị mô phỏng mới trong đào tạo: Không sử dụng để chấm điểm sát hạch mà phục vụ mục đích huấn luyện, giúp học viên nâng cao phản xạ trong môi trường an toàn.

Những ý kiến này cho thấy việc bỏ bài thi mô phỏng cần được thực hiện có lộ trình, đồng thời đi kèm các giải pháp bù đắp để đảm bảo chất lượng đào tạo lái xe không bị ảnh hưởng.

Tham khảo: Quy định về bảo hiểm ô tô bắt buộc

5. Quy trình sát hạch GPLX sẽ thay đổi thế nào nếu bỏ thi mô phỏng?

Việc bỏ bài thi mô phỏng sẽ làm thay đổi đáng kể cấu trúc kỳ thi sát hạch GPLX, chuyển trọng tâm từ đánh giá phản xạ qua video sang đánh giá kỹ năng lái xe thực tế của thí sinh. Nếu dự thảo được phê duyệt, quy trình sát hạch mới sẽ chỉ còn lại ba phần thi chính dưới đây.

5.1. Thi lý thuyết

Sau khi bỏ bài thi mô phỏng, bài thi lý thuyết tiếp tục đóng vai trò là bước kiểm tra nền tảng bắt buộc. Nội dung thi bao gồm:

• Hệ thống câu hỏi về luật giao thông đường bộ

• Quy tắc nhường đường, xử lý tình huống nguy hiểm

• Khái niệm vận hành và cấu tạo xe cơ bản

• Kỹ năng lái xe an toàn và phòng vệ

Bài thi lý thuyết giúp thí sinh nắm vững các quy định pháp luật trước khi điều khiển phương tiện. Đây là điều kiện tiên quyết để được bước vào phần thi thực hành.
Khi bỏ bài thi mô phỏng, vai trò của phần lý thuyết càng quan trọng, vì nó đảm bảo người lái vẫn có kiến thức nhận diện nguy cơ dù không trải qua phần mô phỏng video.

5.2. Thi thực hành lái xe trong hình (sa hình)

Sau khi bỏ bài thi mô phỏng, phần thi sa hình sẽ trở thành bài thi trung gian quan trọng để đánh giá khả năng điều khiển xe trong điều kiện hạn chế không gian. Thí sinh phải thực hiện đầy đủ các bài:

• Ghép xe vào nơi đỗ (ngang – dọc)

• Qua đường hẹp vuông góc

• Dừng và khởi hành ngang dốc

• Qua ngã tư, đường vòng số 8

• Điều khiển xe linh hoạt theo quy định sa hình

Việc giữ lại bài thi sa hình giúp bù đắp cho phần mô phỏng bị loại bỏ vì nó kiểm tra được khả năng làm chủ tốc độ, căn chỉnh vô lăng, xử lý tình huống chậm – nhanh theo tín hiệu, những kỹ năng mà mô phỏng không phản ánh đầy đủ.

5.3. Thi thực hành lái xe trên đường

Đây là phần đánh giá năng lực thực tế của thí sinh một cách toàn diện nhất. Khi bỏ bài thi mô phỏng, phần thi đường trường càng trở thành “thước đo” chính xác nhất về khả năng xử lý tình huống thực ở môi trường giao thông thật.

Thí sinh sẽ phải thể hiện:

• Kỹ năng quan sát giao lộ, biển báo

• Rẽ trái – rẽ phải – chuyển làn đúng kỹ thuật

• Kiểm soát tốc độ, giữ khoảng cách an toàn

• Phản ứng với phương tiện khác, người đi bộ, xe máy

• Khả năng phối hợp ga – phanh – vô lăng linh hoạt

Khác với mô phỏng, phần thi thực hành trên đường đánh giá trực tiếp khả năng phản ứng, chủ động xử lý và quan sát, do đó có tính thực tế cao hơn nhiều.

5.4. Thứ tự thi mới sau khi bỏ bài thi mô phỏng

Quy trình sát hạch sau khi được tối giản sẽ diễn ra theo thứ tự:

Lý thuyết → Sa hình → Đường trường

• Nếu thí sinh trượt lý thuyết, không được thi thực hành

• Nếu trượt sa hình, không được thi đường trường

• Mỗi phần thi đều mang tính quyết định, đảm bảo tính nghiêm túc trong sát hạch

Việc thiết kế quy trình như vậy nhằm thay thế cho phần mô phỏng từng đóng vai trò “lọc thí sinh”, nhưng gây nhiều tranh cãi vì thiếu thực tế và dễ bị ảnh hưởng bởi lỗi thiết bị.

5.5. Tóm lại về tác động của việc bỏ bài thi mô phỏng

Khi chính thức áp dụng, việc bỏ bài thi mô phỏng sẽ:

• Làm quy trình thi gọn nhẹ hơn

• Tăng tính thực tế của kỳ sát hạch

• Giảm áp lực cho thí sinh

• Loại bỏ các yếu tố kỹ thuật gây sai lệch kết quả

• Chuyển trọng tâm đánh giá sang kỹ năng lái xe thật, thay vì thao tác bấm phím trong video

Truy cập trang TIN TỨC thuộc website HIVI.COM.VN để xem thêm nhiều thông tin hữu ích!

Việc bỏ bài thi mô phỏng trong sát hạch GPLX là chủ đề rất “nóng”, nhận được sự đồng tình lớn từ người dân do bài thi này tồn tại nhiều bất cập về kỹ thuật và tính thực tiễn. Tuy nhiên, đây mới chỉ là dự thảo, chưa phải quy định chính thức.

Dù bài thi mô phỏng bị loại bỏ hay không, điều quan trọng nhất vẫn là nâng cao kỹ năng lái xe an toàn, giúp người học nắm chắc kiến thức và xử lý tốt tình huống ngoài đời thực.